Operacije na ždrijelu, grlu, vratu

Operacija trećega krajnika (Adenectomio)

Treći krajnik, predstavlja nakupininu limfnoga tkiva na zadnje gornjoj strani nosnoga sprata ždrijela i oko nosnih ušća Eustahijevih tuba. Ponekad ovo tkivo zaptiva manje ili više jedan ili oba zadnja nosna otvora (hoana). Uvećanje limfnoga tkiva ovoga dijela tzv. Walderjevoga prstena, direktno utiče na slabiju ventilaciju srednjih ušiju preko Eustahijevih tuba, kao i ventilaciju i drenažu sinusa klinaste kosti te zadnjih ili gornjih etmoidnih ćelija. Posljedice istoga su ponavljajuće upale sluznice nosa i sinusa, kao i srednjih ušiju te njihovih dodataka (adneksa). Nakon druge godine starosti, se najčešće treći krajnik odstranjuje zajedno sa nepčanim krajnicima. Jer u pravilu, ako su u toku i nakon upala promjenjeni nepčani krajnici, iste ili slične promjene se dešavaju i u strukturi trećeg krajnika, i obrnuto.

Operacija trećeg krajnika se radi kod djece u opštoj anesteziji, a kod odraslih ranije i u lokalnoj, a zadnjh 20-tak godina u pravilu u opštoj anesteziji, najčešće uz operaciju nepčanih krajnika.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Operacija trećega krajnika, incizija bubnih opni i ugradnja ventilacijskih cjevčica

U slučaju kada se zbog poremećene ventilacije srednjih ušiju kroz tubu u istima formira tečni sadržaj, potrebno je uz operaciju trećeg krajnika i pod kontrolom mikroskopa načiniti incizije u projekciji tzv. prednjih kvadranata bubnjića i to da incizija bude između tzv. Radijalnih vezivnih vlakana, izvana kroz kožni dio bubnjića kao i unutra kroz sluzni dio bubnjića. Kroz inciziju se aspiracijom evakuira sadržaj iz srednjeg uha i njegovih dodataka i inplantira ventilacijska cjevčica promjera od 1,0 do 1,25 mm. Koja može biti standardna ili tzv. polutrajna. Koja se obično ugrađuje nakon ugradnje standardnih cjevčica i njihove eliminacije iz bubnjića prije nego li je uspostavljena i stabilizirana aeracija srednjeg uha u adneksa. Cjevčice ostaju implantirane više mjeseci do više godina, a u pravilu uho ih «odbaci» kad se uspostavi zadovoljavajuća ventilacija srednjeg uha i adneksa i cjevčica ispadne na jastuk ili se iz zvukovoda odstrani adekvatnom mikrohvataljkom pri rutinskim kontrolama. Dok ima cjevčice u bubnjićima pacijentu se (ili njegovim skrbnicima) savjetuje da ne ide voda u uši a zbog smanjenja mogućnosti sekundarne infekcije na bubnjiću koja bi doprinjela bržem ispadanju cjevčice, prije nego li je uspostavljena adekvatna aeracija srednjega uha i adneksa.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Operacija nepčanih krajnika (Tonsillectomio)

Nepčani krajnici, kao dio Waldeireva prstena u pravilu završe svoju funkciju do kraja druge godine života. Kod ranije rođene djece kao i djece iz blizanačkih trudnoća su nepčani krajnici pri rođenju skloniji infekcijama i manjih odbranbenih sposobnosti, nego krajnici kod djece iz normalne trudnoće. Ako se na osnovu anamnetičkih i heteroanamnestičkih (pratioc ili roditelji) podataka zaključi da treba odstraniti nepčane krajnike bilo kao same ili uz odstranjenje još trećega krajnika i ugradnju ventilacionih cjevčica, isto se nakon seriozne pred operativne pripreme (lab nalazi; sedimentacija, hemogram, trombociti, hepatogram, EKG i nalaz spec Pedijatra ili Interniste, ovisno o dobi pacijenata o tzv. kardio respiratornom statusu), učini u opštoj ili generalnoj anesteziji. Potom slijedi 14-to dnevna njega pacijenta ambulantno u smislu «tuširanja» tonzilarnih loža sa sol 2% Gentianom violet te antibiotsku i analgoantipiretsku zaštitu.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Operacija sva tri krajnika, incizija bubnih opni i ugradnja ventilacijskih cjevčica

Kako je već opisano nakon operacije opisanog trećeg krajnika i nepčanih krajnika slijedi u istom aktu incizija bubnih opni i ugradnja ventilacionih cjevčica.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Operacija trećega i nepčanih krajnika (Adenotonsillectomio)

Češće se radi u jednom aktu operacija trećega i nepčanih krajnika, nego operacija samo trećega ili samo nepčanih krajnika, i to u dječijoj dobi od navršene 2 do 16 godina starosti.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Direktoskopska pretraga hipofarinksa, endolarinksa, oespohagusa sa probatornom biopsijom

U primjeru tzv. disfagičnih tegoba koje se manifestiraju otežanim gutanjem ili promuklosti odnosno prolongiranog gubitka glasa, kao značajna dijagnostička procedura provodi se  tzv. direktoskopska kontrola stanja u donjem spratu ždrijela kao i grlu, jednjaku, rjeđe dušniku i dušnicama.

Pretraga se u pravilu radi u opštoj ili generalnoj anesteziji a pod kontrolom tzv. hladnog svjetla uz upotrebu mikroskopa ili adekvatnog endoskopa. Iz mjesta koja su sumnjiva na tumorski rast ili neki drugi patološki poremećja se uzme u pravilu više djelića promjenjenog tkiva, što se zove probatorna biopsija. Ovo tkivo se patohistološki analizira, i na osnovu njega se dobije u do 90% slučajeva, ispravna radna dijagnoza. Endoskopija gornjih disajnih i probavnih organa se može raditi tzv. krutim i fiber endoskopom.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Operacija urođene ciste (fistule) na vratu

U toku razvoja vratnih struktura se može desiti da zaostane dio razvojnog tkiva bilo u središnjem (medijalnom) dijelu ili lateralnom dijelu vrata. Promjena vremenom postane cistična formacija ispunjena sa sadržajem koji je ne rijetko inflamiran, perforira, te se između ove promjene i kože vrata formira tzv. fistulozni kanal kroz koji se povremeno drenira sadržaj vani. Ove promjene vrlo rijetko maligno alteriraju ali se kao mjesta ponavljajućih infekcija koje se mogu proširiti u okolne strukture, moraju operativno odstraniti. U dijagnostičke svrhe puno nam pomaže citološka punkcija i analiza uzetih ćelija. Ova pretraga pomaže u preko 80% slučajeva uspostavljanju egzaktne radne dijagnoze. Ako se predoperativno uspije demonstrirati da se pri voljnom gutanju pacijenta promjena kreće proksimalno, onda je ona sa početkom iz korjena jezika te se intra operativno mora i resecirati i tijelo hioidne (podjezične) kosti, a radi spriječavanja pojave recidiva ove promjene.

Promjena se odstranjuje u opštoj anesteziji.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Ekstirpacija submandibularne pljuvačne žlijezde

Ova ili pod donje čeljusna pljuvačna žlijezda je u paru jedna od tri tzv. velike pljuvačne žlijezde, a masa malih pljuvačnih žlijezda se nalazi razasuta po sluznici pretežno srednjega sprata ždrijela. U slučaju čestih ponavljajućih upala ove žlijezde koje su povezane sa prisustvom kamenčića u lumenu žlijezde ili na mjestu odvajanja izvodnog Wartonovog kanala, kamenčić obturira lumen izvodnog kanala, te se pljuvačka ne može drenirati kroz isti a pod jezik, nego se vraća nazad i ledira sluznicu lumena žlijezde. S obzirom da ovaj milje nije sterilan, nastaje infekcija koja se manifestira sa bolom u području jedne od pod donje čeljusnih regija, otokom i pipanjem bolne rezistencije u pomenutoj regiji. Sve ovo je praćeno sa gnojnom sekrecijom iz izvodnog kanala.  Ako su upale učestale zbog mogućnosti pojave malignih tumora u ovoj regiji, žlijezda se po pristupu na istu u cjelosti ekstirpira uz podvezivanje izvodnog kanala.

Ovaj zahvat se radi u opštoj anestezji, uz PHD analizu iste.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Extirpacija vanjskoga režnja parotide

Podušna ili parotidna žlijezda se sastoji od unutrašnjeg režnja koji čini cca ¼ do 1/3 ukupne veličine žlijezde, i vanjskoga režnja koji je masivniji. Pljuvačku iz oba režnja odvodi izvodni Stenonov kanal a završava sa isto imenom papilom na bukalnoj sluznici. U primjeru čestih upala ove žlijede, udruženih sa prisustvom kamenja u izvodnom i pomoćnim kanalima (syalotithiasis) čemu doprinose i loše socijalne navike (pušenje, konzumiranje alkohola) ili pojave benignih ili tvorbi u ovom režnju koje pokazuju znakove rasta, režanj se mora operativno odstraniti u cjelosti. Ovaj zahvat otežava anatomska činjenica da se obrazni živac (n. Facialis) po izlasku iz glave kroz otvor (foramen stylomastoideus) grana između ova dva režnja činjeći pes anserimus.  Zato je u toku ove operacije neobhodno pratiti obrazni živac bilo od njegovog izraza iz spomenutog otvora pa do formiranja pomenutog «pačjeg stopala» ili ako anatomske varijacije to onemogućavaju praćenje sa periferije manjih ogranaka živca do mjesta njegovog granjanja na više dijelova. Prije operacije se pacijentu mora objasniti da u rijetkim slučajevima može doći do ohromljelosti (pareze) jedne ili više grana obraznog živca koja se u pravilu sama popravi.

Ovaj zahvat se radi u OETA.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Endoskopija parotidnih i submandibularnih žlijezda

Ova pretraga ima najčešće dijagnostičko terapeutski značaj, a suverena je u slučaju kad kamičak (syalolit) žačepi izvodni ili neki od njegovih pomoćnih kanala, tada se sa endoskopom ove mjesto lokalizira i kroz izvodni kanal ubaci instrument sa hvataljkom ili korpicom za ekstirpaciju kamička. U primjerima kad je zbog promjera kamička, češće u valjskom režnju parotidne žlijezde, nemoguće isti kroz kanal evakuisati, svjetlo endoskopa iluminira areu na parotidnoj regiji gdje se napravi trans kutani i trans gladularni rez do lokalizacije kamička koji se in toto odstrani.

Ovo se radi u lokalnoj ili opštoj anesteziji.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Ekstirpacija (odstranjenje) limfonoda na vratu

Z. Krajina je objavio da na jednoj strani vrata ima cca 400 limfonoda. Za neke tačno znamo kad se uvećaju npr. submandibularno i ispod angulusa mandibule se povećajui limfonodi kod hronično upaljenih krajnika, za većinu egzaktno ne znamo, a povremeno se ispod kože i u projekciji prednjega ruba mišića okretača glave ili na zadnjoj strani vrata bilo kao solitarni promjera 2 i više cm ili u tzv. bloku, koji se pipaju pri čemu mogu a ne moraju biti bolni. Isti se povremeno predhodno punktiraju u smislu citološke dijagnostike te kada ova ne da dovoljno podataka za postavljanje dijagnoze, moraju u lokalnoj ili opštoj anestezji najčešće in toto odstraniti i poslati na PHD analizu.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Mala operacija (lice, vrat, extremiteti, tijelo)

Izrasline na ili pod kožom lica i vrata, koje su najčešće benigne tumori (fibrom, lipom, itd.) ili kolekcija loja po zapušenju  lojne žljezde (ateromi) ili benigne tvorevine poput retencijske ili dermoidne i sličnih cista se po standardnom hirurškom pranju i lokalnoj infiltrativnoj (u usnoj ili nosnoj šupljini i epimukoznoj) anesteziji extirpiraju (izljušte u cijelosti) sa pripadajućom kapsulom ili excidiraju-da se veze između promjene i okolnog tkiva prerežu bilo nožem, makazama ili  dijatermijom odnosno laserom.

Slijedi temeljita hemostaza (zaustavljanje krvarenja) i zatvaranje rane po slojevima, po potrebi sa ili bez drenaže. Potom se promjena zavije sa ili bez tzv. kompresivnog zavoja. Odstranjeno tkivo se, po potrebi adekvtno označeno, šalje na PH analizu.

Konci se odstrane za 8-10 dana, kad je rana zacijelila, do kada dobijemo i rezultate pathistološke analize promjene.

Operacije se petežno rade u lokalnoj ansteziji, rijetko u opštoj uz prethodnu laboratorijsku i pedijatrijsko/internističku obradu, ovisno od uzrasta pacijenta

Ako se ove operacije rade diodnim laserom onda se defekt kože ili sluznice i tkiva ispod istih ne zašiva nego zarasta “per secundam” cca  21-28 dana. Tretira se svo vrijeme lokalnim antibiotskim mastima, a važo je napomenuti, da ožiljak ostaje manji nego kad se defekt konvencionalnom metodom po extirpaciji ili eksciziji  zašije.

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo

Maligni tumori kože lica

Prije dogovora o hirurškom liječenju malignoma kože ili sluznice našega područja, potrudimo se da dobijemo informacije o kojoj vrsti malignog tumora se radi. Sa svojim kapacitetima uspješno do kraja riješavamo bazocelularne karcinome, po principima tzv. „male operacije“. Pacijente sa drugim malignim tumorima pošaljemo u neku od državnih zdravstvenih  ustanova jer nismo u pravno formalnoj situaciji (imaju zakonska riješenja, ali nema političke volje da privatni sektor uđe u postojeći zdravstveni sistem) da nekome propišemo dodatnu tzv. radio (zračenje) ili kemoterapiju (lijekove protiv tumora). 

Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo