Podrazumjeva uzimanje anamnestičkih ili heteroanamnestičkih podataka o osnovnim tegobama pacijenta u području uha, nosa, glave, grla i vrata. Također se uzimaju podaci o eventualnim bolestima, povredama, operacijama te sklonosti ka alergiji (lijekovi, hrana, ostalo). Fizikalni pregled podrazumjeva pregled uha, okom i po potrebi pod kontrolom mikroskopa, orijentirno ispitivanje praga sluha sa zvučnom viljuškom (Akumetrija).
Kod pacijenata koji bi mogli slabije čuti, se akumetrijski zvučnom viljuškom, dobiju preliminarni podaci o kvalitetu sluha. Ovo je moguće uraditi kod pacijenata starijih od 4 godine. Kontrola okom (inspekcija) kože lica i vrata, te kosmatog dijela glave. Pipanje (palpacija) mjesta izlaska gornje, srednje i donje grane V moždanog živca (N. Trigeminus). Pregled nosnica i nosnih hodnika pomoću otvarača (spekuluma za nos), tzv. prednja rhinoskopija. Pregled usne šupljine i srednjega sprata ždrijela, pomoću kašike (špatule). Pregled gornjeg sprata ždrijela pomoću kašike i ogledalca za tzv. zadnju rhinoskopiju. Na taj način se utvrđuje prisustvo trećeg krajnika, sekreta iz sinusa i nosa ili izraslina na zadnje-gornjoj ili vanjskim stranama ovoga dijela ždrijela (epifarinks). Pregled donjega sprata ždrijela i dijelova grla iznad, u nivou i ispod glasnih žica sa ogledalom za tzv. indirektnu laringoskopiju. Pri tome pacijent sam sebe ili ga ljekar drži preko gaze za jezik izvučen naprijed i dole. Posmatranje (inspekcija) i pipanje (palpacija) vrata, radi eventualne potvrde prisustva povećanih limfnih čvorova i štitne žlijezde, kao i drugih urođenih ili stečenih poremećaja u području vrata.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Na kontrolnom pregledu anamnestično (pacijent daje podatke) ili heteroanamnestično (roditelji daju podatke za dijete) ili pratnja za pacijente koji slabo čuju ili njihovo opšte zdravstveno stanje onemogućava dovoljno pouzdan verbalni kontakt sa ljekarom, pitamo kako je pacijent podnosio terapiju, da li je istu do kraja potrošio, da li je imao nekih tegoba sa želudcem ili prolivaste stolice te eventualne druge tegobe. Pitamo da li se pacijent subjektivno bolje osjeća, a onda detaljno provjerimo u kontaktu sa pacijentom ili pratnjom jesu li se opisane tegobe pri prvom susretu sa ljekarom izgubile, umanjile, da nisu jednake kao i ranije ili izraženije.
Nakon toga ponovimo fizikalni pregled uha, nosa, ždrijela, grla, vrata te po potrebi uradimo kontrolnu akumetriju (zvučna viljuška), timpanometriju, UZ sinusa te eventualno audiometriju, kao i druge raspolažuće nam rutinske dijagnostičke procedure. Po potrebi predlažemo i kompleksnije pretrage (CT i MRI dijagnostika ORL i tzv. rubnih područja glave, vrata i grudnog koša, rijeđe trbuha). Potom produžavamo ranije propisanu ili predlažemo dodatnu tzv. simptomatsku (sprey za nos, antialergici, analgoantipiretici) te kauzalnu terapiju (antibiotici). Bilo per os (na usta) bilo parenteralno (intravenski ili intramuskularno). Također po potrebi predlažemo i operativnu terapiju operacije trećeg i nepčanih krajnika, ugradnju ventilacionih cjevčica, operacije nosne pregrade i piramide, češće iz funkcionalnih, rijeđe estetskih razloga, kao i druge operacije iz ORL područja. Kontrolnih pregleda je u pravilu više, a sugerišu se pacijentu do momenta ozdravljenja ili dovoljnog poboljšanja (hronične bolesti).
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Rhinomanometrija je dobila naziv po riječima: Rhinos = nos, Manos = pritisak, Metros = mjeriti. Najčešće se primjenjuje tzv. prednja rhinomanometrija (Mladina R., 1.) Što podrazumjeva stavljanje na lice maske koja onemogućava uticaj pritiska zraka iz okoline, na disanje na nos, a pri snimanju prekriva usta i nos. Uz masku pacijent ima naizmjenice u lijevom i desnom nosu, spužvasti umetak na cijevi koja je spojena sa aparatom - Rhinomanometrom. Pretraga je kratka, traje par minuta, a ne izaziva osjećaj nelagode, gušenje i sl. Ova se pretraga sastoji u mjerenju količine zračnog protoka kroz nosnu šupljinu te pritiska kojim zračna struja djeluje na sluznicu pri prolasku kroz nos. Ove dvije varijable (pritisak i protok) su obrnuto proporcionalne.
Mi primjenjujemo kompjuterizovanu rhinomanometriju gdje računar utvrdi vrijednost pritiska i protoka, te ispiše gotovu krivulju, koja nudi grafičke i brojčane podatke. Tzv. Otpor prolasku zraka kroz nos, ima referentne vrijednosti od 0,06 do 0,1. Vrijednosti veće od navedenih uz ostale podatke koje smo dobili iz anamneze ili heteroanamneze, te od drugih pretraga, nam pomažu da objektiviziramo potrebu za operativnim liječenjem nosne pregrade.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Strano tijelo zvukovoda se češće susreće kod dijece koje sama sebi ubace u zvukovod (komad igračke, kamenčić, papir, itd.) ili im neupućeni roditelji pri čišćenju zvukovoda (što je zabranjeno) “zaborave komad vate”, najčešće sa štapića, koji se inače upotrebljava za čišćenje ležajeva u metalurgiji. Rijeđe se sreću strana tijela kod odraslih pacijenata kao posljedica također ne dozvoljene toalete zvukovoda sa vatnim štapićima, ključevima, hemijskim olovkama i sl. Često se uz ostojeće strano tijelo u zvukovodu vidi i povreda kože zvukovoda, nastala u toku plasiranja stranog tijela u zvukovod ili pokušaja vađenja istoga.
Ove povrede mogu biti i ozbiljnije, npr. kad pacijentu druga osoba “pali fitilje”, te se pri tome tečni vosak prelije preko pora kože zvukovoda. Odstranjivanje istoga je vrlo bolno uz devastaciju površnoga dijela kože. Kod djece se ponekad po sanaciji upale vanjskog uha, vidi i evakuira strano tijelo. Ovisno od uzrasta djeteta, veličine stranog tijela i njegovog položaja u zvukovodu, te povreda unutrašnjosti zvukovoda, se strano tijelo odstranjuje u lokalnoj ili opštoj (da se pacijent uspava) anesteziji.
Strana tijela u nosu su najčešća kod dijece dobi od 2 do 5 godina, kao i kod mentalno zaostalih osoba. Ponekad se nađu i tzv. Rhinoliti (kamenje u nosu) koje je posljedica ponavljajućih upala sluznice nosa i sinusa. Djeca u nos gurnu komad papira, igračke, alkalnu bateriju, te zrno graha ili graška. Ponekad ovo roditelji ne vide, pa se isto dijagnosticira u toku liječenja, tzv. Sekundarne infekcije sluznice nosa.
Vrlo je važna procjena mogućnosti odstranjenja stranog tijela in toto (u cjelosti) jer je kod nekih stranih tijela kao klikerčići, staklene kuglice, realna opasnost od zapadanja istih u disajne puteve, te dodatne drame gušenja. U ovim i sličnim slučajevima je neobhodno dijete u opštoj anesteziji uspavati i odstraniti strano tijelo pomoću aspiratora (usisivača) i raspolažućih instrumenata često pod kontrolom fiber endoskopa. Nakon ovoga je potrebna lokalna terapija (dekongestivi, antibiotske kapi, te sistemska antibiotska i analgoantipiretska terapija.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Nakon operacije nepčanih krajnika ostanu u području zadnjega dijela srednjega sprata ždrijela (mezofarinksa), veliki defekti sluznice koji su pokriveni oblogama fibrina. Osim rutinske sistemske antibiotske zaštite (per os) – na usta sirupa, kombinacije amoksicilina i klavulonske kiseline 10 dana post operativno, te analgoantipiretika (Ibuprofen Dalsy ili Paracetamol sirup), svim pacijentima koji se operišu u našoj ustanovi sprovodimo tzv. Tuširanje tonzilarnih loža sa 1% ili 2% rastvorom Gentianae Violet svaki dan do svaki drugi dan (pacijenti udaljeniji od Poliklinike 30 do 50 km). Ovo je usvojeno iz rutinskog post operativnog tretmana tonzilektomiranih pacijenata na ORL odjeljenju Vojne bolnice Mladika – Ljubljana, čiji je bio šef Pukovnik Prim. Dr. Peter Belšek.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
U zvukovod rutinski plasiramo dijasept (Natrijumhipohlorid) kao dezinficijens nakon lavaže (ispiranja) zvukovoda sa vodom. Kod tzv. mješanih infekcija vanjskog uha, isto pod kontrolom mikroskopa tretiramo i sa tzv. Castelanijevom otopinom (antimikotik-lijek protiv gljivica) te 3% Hydrogen peroxidom. Na traci od gaze stavljamo antibiotik Garamycina u masti te antimikotik, po potrebi sa lokalnim anestetikom.
U nosni hodnik najčešće na traci od gaze plasiramo lokalni anestetik i dekongestiv sluznice nosa (da se smanji otok sluznice nosa) bilo u dijagnostičke (pregled nosnih šupljina sa endoskopom), bilo pred operaciju promjena u nosu sa ili bez pomoći endoskopa.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Hemostaza je zaustavljanje krvarenja najčešće iz sluznice nosa kao posljedica povrede, bolesti (kod starijih ljudi ne uređen krvni pritisak), te jatrogeno (kao posljedica operativnog tretmana patoloških promjena u nosu). Najčešće je krvarenje lokalizirano u području sluznice nosne pregrade (tzv. Locus Kiesslbachi), u prednjim areama gdje se nalazi klupko tankih žilica koje spontano puknu ili se povrijede. Ovdje je i intervencija najlakša, za razliku od krvarenja u području zadnjih area nosnih hodnika, koja se mogu adekvatno zaustaviti ili tamponadom (najčešće kombinacija prednje i zadnje tzv. Bellocq – ove tamponade) ili pod kontrolom endoskopa sa tzv. visoko frekventnom dijatermijom, odnosno diodnim ili KTP laserom. Nakon ovako urađene hemostaze, dodatno plasiramo već gotove tampone od renomiranih svjetskih proizviđaća. Pacijenta ovisno od kompletne kliničke slike zadržavamo na stacionarnom liječenju ili mu savjetujemo kućnu njegu uz svakodnevni, po potrebi i češći telefonski kontakt sa ustanovom odnosno ljekarom terapeutom.
Lapiziranje je bila metoda za hemostazu dok nije bilo gore pomenutih, tako da je pominjemo samo kao dio hisorije.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Uvid u zvukovod, stanje bubne opne kao i kod perforacije iste, uvid u stanje vidnih dijelova srednjeg uha ili šupljinu nastalu u toku tzv. Radikalne operacije srednjeg uha, kada se žrtvuje zadnje-gornji zid zvukovoda, a atik, antrum i preostali dio mastoida, uključno apeks, spoje u zajedničku šupljinu obloženu kožom, je zadovoljiv samo pod kontrolom tzv. Operacijskoga mikroskopa. Pod kontrolom istoga, prvo čistimo ostatke cerumena, detritusa, ili tzv. Perle holesteatoma, adekvatnom mikrohvataljkom, a onda u zvukovod te dosegljive adnekse srednjeg uha sipamo diasept (Natrijhipohlorid), koji potom evakuiramo pomoću sukcije. Postupak ponovimo sa tzv. Solutio Castelani (vise prirodnih boja) koja ima antimikotično (pritiv gljivica) djelovanje. Potom slijedi toaleta sa 3% solutio Hydrogeniperoxydi. Potom sa sterilnom vatom posušimo unutrašnjost tretiranog vanjskog ili srednjeg uha.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
U području glave i vrata, te pripadajućih šupljina (nos, sinusi, usna šupljina, ždrijelo, grlo, te gornji dio jednjaka i dušnika) mogu nastati povrede (u okviru saobraćajnih nesreća, dejstva hladnog ili vatrenog oružja, kiselina i baza, te rijetko jatrogene povrede pri operativnom liječenju). Istovremeno se borimo za rekonstrukciju povrijeđenih struktura te protiv tzv. Šoknog stanja (hemostaza-zaustavljanje krvarenja), analgoantipiretici (lijekovi protiv temperature i bola) te antibiotici (protiv prijeteće bakterijske infekcije). Pacijenta po obradi zavisno od opšte kliničkog stanja, šaljemo kući uz sugerisanje tzv. Ambulantnog liječenja, ostavljamo dan – dva u stacionaru ustanove ili šaljemo u veće ustanove radi tzv. Multidisciplinarnoga bolničkog tretmana.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Tonalna audiometrija je subjektivna metoda utvrđivanja stanja sluha. Američka firma Majco (kompanija medicinskih akustičnih instrumenata) je 1937. godine, konstruisala prvi savremeni audiometer sa ravnom nultom crtom za sve visine tonova (1.). Moderni audiometar nudi produkciju tonova određene frekvence i odmjerenog intenziteta, kao i proizvoljno mjenjanje obiju veličina. Preciznost produkcije različitih visina tonova mora da iznosi +/- 5% za tonove ispod 250 Hz i +/- 2% za tonove iznad 50 Hz. (1.)
Intenzitet treba da je za sve tonove baždaren i reduciran na nula crtu, koja predstavlja početni intenzitet svih tonova za normalno uho. Za svaki ton treba da postoji mogućnost regulisanja intenziteta od -20 do +130 dB. Prelaz iz jednog intenziteta u drugi treba da je kontinuiran ili u skokovima od najviše 5 dB. Aparati moraju biti naštimani u tvornicama pomoću umjetnog uha.
Ukupan gubitak sluha koji utvrđujemo sa slušalicama zovemo nivo slušnog praga po zračnoj provodljivosti. Čulni dio gubitka sluha kojega mjerimo sa koštanim vibratorom zovemo nivo koštane provodljivosti, odnosno slušni prag po koštanom putu. Audiometrijski test za malu djecu je manje formalan. U pravilu se mogu iskoristiti podaci dobijeni od djece stare 4 godine i više. Mada je takav audiogram, samo orijentiran. Tzv. Play audiometry (dječija audiometrija) upotrebljava zvukove iz svakodnevnog života npr. Zvuke igrački ili pišti.
Audiometar treba da je smješten u prostoriji koja je dovoljno tiha i u koju ne prodire buka sa ulice. Za bilježenje dobivenih rezultata u dijagram postoje internacionalni znakovi ili simboli, tako da se može jasno razlikovati desno od lijevog uha, provodljivost kroz zrak od provodljivosti kroz kost i da li je pretraga sluha izvedena zaglušivačem (maskiranjem) ili nije. Znakovi se unose u dijagrame i to plavom bojom za provodnu i crvenom bojom za koštanu provodljivost. Audiogram je grafično predstavljenje audiometrijskih rezultata.
Sastoji se iz dvije komponente: a) provodne ili konduktivne koja ovisi od stanja: uške, zvukovoda, bubnjića, kontinuiteta slušne verige (lanca), stanja u srednjem uhu i funkcije Eustahijeve tube, druge komponente b) neuralne koja ovisi od stanja na nivou puža (unutrašnjeg uha) do kore mozga (centar za sluh). Audiometrija služi za utvrđivanje tzv. Donje granice čujnosti, odnosno najmanji intenzitet tona određene visine koji ispitanik registruje. U kliničkom pogledu možemo slučajeve nagluhosti razdjeliti u tri grupe: 1. Nagluhost konduktivnog (provodnog) tipa, 2. Nagluhost perceptivnog (neuralnog) tipa, 3. Nagluhost mješanog tipa.
1.A. Šercer: Otorinolaringologija i Propedeutika. Jugoslovenski leksikografski zavod, Zagreb 1966.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Timpanometrija je metoda mjerenja akustičnog otpora, koja nam daje podatke o srednjem uhu. Promjenom pritiska u zvukovodu mjerimo prohodnost (podatljivost) bubnjića i slušnih košćica.(2.)
Otpor srednjeg uha je ovisan o elastičnosti, masi i trenju, te će se njihovim promjenama mijenjati akustička impedancija, te oblik timpanograma. Ako je pritisak zraka u zvukovodu i srednjem uhu jednak, bubnjić i slušne košćice su u optimalnom položaju za prenošenje akustične energije u unutrašnje uho. Krivulja timpanograma pokazuje maksimalnu podatljivost na nula (Tip A timpnograma). Pa je otpor srednjeg uha najmanji a podatljivost najveća. Osim pomenute krivulje A, opisuje se i krivulja B, koja predstavlja vrlo malu podatljivost ili je nema (bez amplitude). Krivulja C je pomaknuta u vrijednosti tzv. Negativnog pritiska do one vrijednosti koja je u srednjem uhu. Kod perforacije bubnjića, ne može se napraviti timpanogram.
Tip A krivulja podrazumjeva jednak pritisak u zvukovodu i srednjem uhu, ako su uredne ventilacija i drenaža srednjeg uha. Tip B krivulja predstavlja djelimičnu ili potpunu reapsorpciju pozitivnog pritiska u srednjem uhu, zbog velikog povećanja otpora u provodnom sistemu, a karakteristična je za sekretorni otitis, timpanosklerozu i povećane mase u srednjem uhu. Tip C krivulja (2.) sa pomjeranjem u negativne pritiske najčešće nastaje zbog zatvorene eustahijeve tube.
2. Gortand.: Audiologija. “Spiridion Brusina”, Lomnica D. Zagreb. 1995.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Refleksometrija je metoda kojom se registruje stapesni reflex koji predstavlja kontrakciju m. Stapedijusa, koji je izložen zvukovima jakih intenziteta. (2.) Nastaje kad se po akustičnom podražaju tonom ili šumom uzbude osjetne ćelije u pužu. Podražaj uzlazno putuje slušnim dijelom VIII živca (N. Vestibulocohlearisa) u moždano deblo, a potom se silazno preko VII živca (N. Facijalis) izaziva kontrakcija stapesnog mišića. Štampač na x-y ploteru zabilježi nakon latencije negativnu defleksiju, koja označava stapesni reflex(2.). Ako je uho zdravo, izaziva se na jačini od 75-95 dB iznad praga sluha. Prag jačine stapesnog refleksa mjeri se na frekvencijama od 500, 1000, 2000 i 4000 Hz. Ako se zabilježi razlika između praga sluha i praga stapesnog refleksa manja od 30-40 dB, upućuje na senzorineuralno oštečenje sluha. Stapesni reflex se mjeri nakon ipsilateralnog (na istoj strani) i kontralateralnog podražaja, za svako uho posebno. U slučaju prekida u bilo kojem dijelu akustičnog refleksnog luka, refleksi će biti odsutni i na najjačim zvučnim podražajima do 125 dB.
Refleks je odsutan ako je pločica stapesa fiksirana u fenestri ovalis (otoskleroza), te kod teže nagluhosti i gluhoće. Ako je viši od 95 dB, iznad praga sluha, radi se o neuralnoj nagluhosti. Refleks se neće moći izazvati pri parezi ličnog živca.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Na raspolaganju nam je uređaj Sinuscope 4, razvijen od strane ATMOS-a, koji predstavlja novu generaciju ultra-zvučnih uređaja, za dijagnostiku stanja u paranazalnim sinusima.
Funkcija
Digitalni procesor generiše ultra zvučne valove, koji su tačno definirani po svom obliku i frekvenci, kao i vremenski intervali između istih. Sonda od 3.5 MHz koristi piezoelektrični efekat da pretvori te ultra zvučne valove, u zvučne valove i odašilje ih.
Kada ti valovi putuju po paranazalnim sinusima, koji se pregledaju, oni se odbijaju i prelamaju od granice tkiva tijela, koja imaju različite akustičke impedance, tako da velike promjene u impedanci uzrokuju odbijanje puno više zvučne energije nego manje impedance (brzina zvuka prib. 4080 m/s za kosti, 1550+/-100 m/s za ljudsko tkivo i sekreciju, 340 m/s za zrak). Ovo praktično znači da npr. U zdravim paranazalnim sinusima ispunjenim zrakom, skoro sva zvučna energija na granici između prednjeg zida i unutrašnje strane sinusa i zraka se reflektira, i tako formira jak eho signal, sa subsekventnom eho-slobodnom zonom, ili akustički mrtvom, zonom.
Sonda, koja je ujedno i odašiljač i primatelj, konvertira odbijene zvučne valove u električne pulseve, koji nakon što se procesuiraju (budu pojačani ili filtrirani) u mikroprocesuru, se proslijeđuju drugom mikroprocesoru koji ih ispisuje na LCD displeju velike rezolucije.
Na osnovu ovoga zapisa ispitivač zaključuje da li su pojedinačno: frontalni i maksilarni sinusi te etmoidne ćelije zadovoljivo prozračene, da li je došlo do zadebljanja sluznice pojedinih paranazalnih sinusa ili ih dijelom ili u potpunosti ispunjava cista ili tečnost (eksudat, krv).
Napominjemo da je ultrazvučna pretraga sinusa, kao i Rendgenska pretraga sinusa orijentirna, a da je standardna pretraga CT paranazalnih sinusa.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
VTG po Kobraku je kaloričko testiranje perifernog centra za ravnotežu pomoću vode temperature od 20 st. Ova metoda zagovara način da se u zvukovod sipa voda temperature 20 st. u trajanju od 20 sekundi. Potom se posmatra i analizira da li je pacijent dobio nistagmus, kakvih je karakteristika isti i koliko traje. Uzima se da se odgovor može smatrati normalnim ako se dobije horizontalni rotatorni nistagmus koji traje od 60 sekundi do 3 minute. Ispod ovih vrijednosti se stanje naziva hipo refleksijom ili ako nema uopšte nistagmusa onda je u pitanju arefleksija (“mrtav labirint”). Da bi se ovo još jednom potvrdilo, u zvukovod ispitivanog uha se sipa cca 500 ml vode u trajanju od 30 sekundi. Ako nistagmus traje više od 3 minute, nalaz upućuje na hiper refleksiju labirinta. Važno je da se vremenu trajanja nistagmusa dodaje vrijeme koje smo potrošili pri draženju uha sa vodom i to 20 sekundi.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
VTG po Adanu se sastoji u plasiranju vode (irigator, šprica ili uređaj sa automatskom mogućnošću plasiranja vode u zvukovod), temperature od prvo 30 st., u trajanju od 30 sekundi, pojedinačno za svako uho u razmaku od 5 min, a potom isto ponoviti pod jednakim uslovima sa temperaturom vode od 44 st. u trajanju od 30 sekundi. Normalno podražljiv labirint će se manifestirati horizontalnim rotatornim nistagmusom koji brojimo od 60. sekunde po početku draženja uha. Ovo radimo cijelih 60 sekundi, a normalan nalaz je ako nabrojimo od 50 do 120 njihaja. Iznad ovoga broj njihaja upućuje na hiper refleksiju ispitivanog labirinta, a ispod na hipo refleksiju, odnosno ako nema odgovora na arefleksiju labirinta. Pri ovom ispitivanju također bilježimo tzv. Prepoderancu, za jedno ili drugo uho koja se manifestira izraženijom podražljivošću VTG po Kobraku (20 st.) i Adanu (30 i 44 stepena).
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Redovno se nakon pregleda malodobnih pacijenata (do 18 godina), roditeljima ili starateljima objasni kako smo došli do dijagnoze i pojedinačno, očekivani rezultati od bilo koje procedure, pretrage, koju smo sugerisali. Također se podrobno objasni zašto smo propisali određene lijekove kao tzv. Simptomatsku terapiju (kapi ili sprej za nos, lijek protiv temperature bolova) ili tzv. Kauzalnu terapiju (antibiotici) pojedinačno ili u kombinaciji. Isti se mogu upotrijebiti na koži ili sluznici kao dio lokalne terapije ili na usta kao dio tzv. Per os terapije ili ubodom u mišić odnosno venu kao tzv. Parenteralna terapija. Također se roditeljima objasne razlozi i očekivani benefiti od sugerisane operativne terapije, koju radimo u lokalnoj ili opštoj anesteziji.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Rane su posljedica povrede površne sluznice (nos, ždrijelo, grlo) te kože, područja glave i vrata, kao i struktura ispod istih (podkožno ili pod sluznično tkivo, mišići, krvne i limfne žile, te nervi). Nakon anamneze (podatke daje povrijeđeni) ili hetero anamneze (podatke daje staratelj ili lice koje je u pratnji) se inspekcijski (okom), palpatorno (prstima), i raspolažućim instrumentima, uključno visoko diferenciranim pretragama (RTG dijagnostika) tačno utvrdi stanje i planira saniranje povrede. Redoslijed se mijenja u primjeru mogućeg gušenja ili nastajanja šoknog stanja zbog gubitka krvi ili postojanja izrazitog bola. Ako po procijeni ljekara rana može bolje zarasti bez šivanja, ista se samo očisti raspolažućim dezinficijensima, po potrebi osvježe (debrigiraju) rubovi rane i stavi sterilna gaza te zavoj odnosno flaster. U slučaju loma kostiju, povrede većih krvnih žila ili nerava, se planira i načini po potrebi tzv. Osteosinteza (ispravljanje posljedica povrede kostiju i njihovo dovođenje u prirodan položaj u odnosu na druge kosti i okolne organe) kao i rekonstrukcija kontinuiteta krvnih žila i nerava. Potom slijedi zatvaranje rane(a) po slojevima, a predhodno po potrebi plasiranje drena u dio rane odakle će se najvjerovatnije i najsigurnije cijediti tkivne tečnosti (eksudat) vani. Potom slijedi obavezna kontrola adekvatne vakcinacije (posebno se vodi računa o tzv. Antitetanusnoj zaštiti). Propisuje se antibiotik (kapi ili sirup za dijecu), tablete za odrasle, a ovisno od obima rane i postojanja realne prijetnje za ozbiljniju infekciju i parenteralna (u venu ili mišić) terapija. Rana se previja po potrebi svakodnevno, jednom ili više puta ili na drugi do treći dan, dren se odstrani nakon prvoga do 4 dana nakon intervencije, konci se vade sedmi do 12. dan nakon intervencije.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Abscessus peritonsillaris je nakupljanje gnoja između tonzilarne capsule i vanjske strane ždrijela, koju čini m. constrictor pharyngis sup. Najčešće jednostrano.(1.) Mladi ljudi oboljevaju često, djeca i starci rijetko. Najznačajniji faktori u etiologiji su: virulencija uzročnika, oslabljene imunološke snage organizma, neizlječena angina, intratonzilarni abcesi u kriptama tonzile, koji se zbog edema na izlazu iz kripte ne mogu isprazniti već prodiru u peritonzilarno tkivo. Bakteriološki se obično izoluju Strepto i Staphilokok. Simptomi: par dana nakon akutne upale krajnika nastaje pogoršanje uz visoku tjelesnu temperature (do 40 st.). Jaki bolovi u ždrijelu uzrokuju disfagiju, trizmus, nosni prizvuk govora, vračanje tečnosti na nos, foetor ex ore i torticollis. Bolesnik flektira glavu u stranu apcesa.
Lokalni nalaz: pregled je obično otežan zbog izraženog trizmusa. Tonzile su uvećane, sukulentne, crvene sa gnojnim čepovima i bez njih. Postoji izrazita asimetrija lukova koji su edematozni i izbočeni, ovisno od položaja abcesa. Komplikacije su u eri antibiotika rijetke, a mogu biti: parafaringealni apces, edem larinksa, sepsa, te krvarenje zbog arozije krvnih žila.
Liječenje može biti konzervatino dok se još nije formirao apces:
1. Antibioticima, 2. Antipireticima, 3. Analgeticima. Potrebno je osigurati dovoljno tekućine.
Incizija apcesa pravi se u području prednjeg nepčanog luka, na mjestu najvećeg izbočenja, tako da se oštrim šiljatim skalpelom prereže sluznica, a zatim se tupim predmetom prodire u dubinu.
Krajina Z.: Otorinolaringologija i cervikofacijalna kirurgija; Knjiga II. Školska knjiga Zagreb, 1986. God.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Prednja tamponada nosa je plasiranje zavoja (prethodno impregniranog sa antibiotskom mašću) u jednu ili obje nosne šupljine, a u cilju zaustavljanja krvarenja iz nosa. U zadnje vrijeme se umjesto zavoja upotrebljavaju proizvodi od gelforma. Prednja tamponada se po mogućnosti radi po tzv. lokalnoj epimukoznoj anesteziji, pomoću koje se nakratko anestezira sluznica nosnih šupljina. Drži se u nosu 2 do 8 dana, zavisno od uzroka i obilnosti krvarenja.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Stražnja ili Bellocq-ova tamponada je, plasiranje zavojnog materijala u gornji sprat ždrijela (epifarinks) pa kroz usnu šupljinu. Služi za zaustavljanje krvarenja u epifarinksu. Često se kombinuje sa prednjom tamponadom nosa. Odstranjuje se 2 do 7 dan, ovisno od uzroka i obilnosti krvarenja.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Kod bolesti, najčešće alergijskog ili bakterijskog uzroka kao i povreda, te post operativne njege, često zbog optimalnog djelovanja, antibiotika ili antialergika (kortikosteroidi i antihistaminici) te analgoantipiretika, iste dajemo u području sjedalnog mišića (m. gluteus) ili u venu, rijetko pod kožu (adrenalin). Djelovanje lijekova koji su na ovaj način primjenjeni je brzo i efektno, a mnogo se manje gubi aktivnih supstanci nego pri upotrebi lijekova na usta. Također se zaobilaze osjetljive regije (gastrointestinalni trakt) kod upotrebe kortikosteroida ili analgoantipiretika. U pravilu se sva parenteralna terapija daje u ustanovi, vrlo rijetko na terenu ili kući pacijenta (antihistaminici, kortikosteroidi, rijeđe analgoantipiretici i antibiotici). Nikad se ne daje Penicillin van zdravstvene ustanove. Pri davanju parenteralne terapije mora se obezbijediti prisustvo ljekara sa raspolažućom tzv. Anti šok terapijom.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Često se kao dio terapije kod pogoršanja alergijske upale gornjih disajnih puteva ili nakon tzv. Fonohirurških intervencija na glasnicama, pacijentu propisuje inhalatorna terapija. U pravilu u 2 do 10 doza. Napravi se tzv. Cocktail od kortikosteroida (hidrokortizon), antibiotika (garamicin), dekongestiva (efedrin) i mješavine eteričnih ulja, te se u tzv. dozator aparata za inhalaciju plasira 3 do 5 ml, ove miksture, te pacijent isti inhalira cca 10 min, 2 puta dnevno.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Povremeno, u toku operativnog zahvata ili tretmana stanja kad oboljeli ili operisani pacijent nema dovoljan unos tečnosti i minerala, pa se nakon plasiranja braunile i otvaranja tzv. jednog ili više venskih puteva, pacijentu daje u infuziji bilo tzv. Ringerova otopina (kod gubitka tečnosti), fiziološka otopina (kod povraćanja) ili 5 % sol Glukoze (kod hipoglikemije), kao dodatak Ringerovoj otopini se mogu dodati antibiotici, analgoantipiretici, antiemetici, diuretici, vazodilatatori, kortikosteroidi, antialergici.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Kućna posjeta je oblik diagnostičke obrade i liječenja pacijenata koji nisu u stanju doći do zdravtvene ustanove zbog ograničene pokretljivosti ili obima i osobina povreda, bolesti ili stanja pacijenta. U kućnu posjetu ide ljekar sa instrumentarijem za fizikalni pregled uha, nosa, ždrijela, grla i vrata te slušalicama i tlakomjerom, kao i otoskopom i Aleksandrovom špricom za eventualno ispiranje zvukovoda. Po uzetim anamnestičkim (ili heteroanamnestičkim) podacima slijedi fizikalni pregled i prijedlog daljnje diagnostike, uz potrebnu terapiju postojećega stanja pacijenta.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Bris nosa se uzima kod djece pred upis u obdanište ili osnovnu školu, kao i u situaciji kad ljekar procijeni da bi iz eventuelnog nalaza brisa nosa mogao dobiti korisne informacije za planiranje terapije stanja bolesti, povreda gornjih disajnih puteva.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Ako se iz brisa ždrijela izoluje Beta haemolitički streptokok, onda se bez antibiograma propisuje preparat Penicillina (per os ili parenteralno) ovisno od izraženosti simptoma bolesti ili povrede. Pri izolaciji bilo koje druge patogene vrste bakterija iz brisa uha, nosa, ždrijela se pravi antibiogram, na osnovu kojeg se zaključi koji antibiotik je najuspješniji u borbi protiv izolovanih patogenih vrsta mikroorganizama.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Bris uha se radi kod hroničnih upala uha, bilo pred početak kauzalne (antibiotske) terapije, bilo kao dio tzv. pred operativne diagnostičke obrade.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Jedan dan (do 24 sata) boravka u stacionaru Poliklinike po operaciji ili intervenciji (uračunati topli napitci: čaj i supa, bez hrane).
To podrazumijeva da pacijent ima svoj bolsnički krevet, kontrolu stanja, pomoć i njegu srednjemedicinskog kadra te kontrolu i nadzor opštega i lokalnog stanja, te terapije od strane ljekara.
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
Svaki drugi dan 40,00 KM (dnevni boravak) + 80,00 KM (prenoćište) = 120,00KM, s tim da se posebno računaju obroci hrane, te piće iz restorana.
Ostalo po dogovoru sa pacijentom (starateljem).
Piše: Doc.dr.Alija Gežo / dr.Anid Gežo
.
.
.
.
.
.
.
.